NAJWIĘKSZE ATRAKCJE TURYSTYCZNE WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO cz. VII

HISTORYCZNE MIASTA I MIASTECZKA

Bodzentyn
W sercu Gór Świętokrzyskich w Bodzentynie znajdują się ruiny XIV- wiecznego zamku zbudowanego przez biskupa krakowskiego Floriana z Mokrska. W tej letniej
siedzibie biskupów krakowskich - 19 czerwca 1410 roku - przebywał król Władysław Jagiełło powracający z pielgrzymki na Święty Krzyż, gdzie modlił się za pomyślny wynik nieodległej już rozprawy z Krzyżakami. Umieszczony na wysokiej skarpie, otoczonej z dwu stron wodami rzeki Psarki, zamek przebudowywany w kolejnych stuleciach, zmienił się bardzo, stając się rezydencją magnacką. W 1789 roku mocą
ustawy sejmowej przejęło go państwo. Od tego czasu pełnił funkcję magazynu, później lazaretu. Wreszcie całkowicie opuszczony i zapomniany, w 1902 r. uznany został za zabytek tzw. trwałą ruinę, podlegający ochronie. Innym zabytkowym obiektem Bodzentyna jest gotycki kościół – obecnie kolegiata p.w. Wniebowzięcia NMP i św. Stanisława. W bogatych wnętrzach świątyni podziwiać można tryptyk bodzentyński z początku XVI w. autorstwa ucznia Wita Stwosza Marcina Czarnego oraz renesansowy
ołtarz namalowany w 1546 r. na polecenie Zygmunta Starego dla Katedry Wawelskiej jako ołtarz główny. Przy ulicy 3 Maja 13 warto zajrzeć do zabytkowej
zagrody Czernikiewiczów z 1897 r.
Urząd Miasta i Gminy w Bodzentynie
ul. Suchedniowska 3, 26-010 Bodzentyn
tel. 041 311 50 10
www.bodzentyn.ugm.pl

Raków założył w 1569 roku kasztelan żarnowski Jan Sienieński, czyniąc z miasta oazę dla innowierców. Dzięki licznym przywilejom i ogłoszonej swobodzie religijnej Raków stał się centrum życia arian mieszkających w Polsce. Tu założono zbór, drukarnię ariańską i słynną międzynarodową sławą Akademię Rakowską. Jednak czasy prosperity Rakowa skończyły się szybko, wraz z wygnaniem arian z Polski. Miasto podupadło i opustoszało, a jego rangi nie przywróciło ufundowanie przez biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika, na miejscu dawnego zboru ariańskiego, wspaniałego kościoła pw. św. Trójcy. Dziś ten właśnie kościół oraz kamienny budynek z XVII w. – mieszkanie ministra Zboru Braci Polskich, kościół pw. św. Anny z 1641 r. i kilka domów pochodzących z czasów ariańskich przypominają czasy świetności tego miasteczka.
Urząd Gminy Raków
ul. Ogrodowa 1, 26-035 Raków, tel./fax 041 353 50 18
www.rakow.pl

Stopnica, niewielkie miasteczko, leżące w Powiecie Buskim, za czasów Kazimierza Wielkiego, była jednym z Miast Królewskich. Do dziś w rynku stoi wybudowany w 1362 roku gotycki pokutny kościół – Stopnicka Fara – należący do serii baryczkowskiej. Murowana, z ciosów kamiennych posiada prostokątny korpus z dwoma filarami i wieloboczne prezbiterium. Do świątyni przylegają dwie kaplice – późnogotycka i wczesnobarokowa. We wnętrzu szczególną uwagę zwraca sklepienie z zachowanymi oryginalnymi żebrami, zwornikami i wspornikami. Kościół mimo poważnych zniszczeń, jakich doznał podczas II wojny światowej zachował swój dawny, oryginalny wygląd. Nie można tego powiedzieć o potwierdzonym zapisami Długosza stopnickim zamku królewskim. Zniszczony przez Szwedów, odbudowany i wielokrotnie przebudowywany dziś prozaicznie kończy swą historię, jako punkt skupu jabłek, w budowli w niczym nie przypominającej zamku.
Urząd Gminy w Stopnicy
ul. Kościuszki 2, 28-130 Stopnica
tel. 041 377 98 00
www.stopnica.pl

Nowy Korczyn, lokowany został na prawach miejskich w 1258 r. decyzją księcia Bolesława Wstydliwego i dla odróżnienia od sąsiedniego Korczyna nazwany Nowym Miastem Korczynem. Jeszcze przed lokacją miasta, książę Bolesław, wraz ze swoją żoną Kingą ufundowali tu klasztor oo. franciszkanów. Czasy świetności wynikające z położenia Nowego Korczyna na skrzyżowaniu szlaków handlowych z Krakowa na Ruś i z Koszyc do Sandomierza zostały ukoronowane wzniesieniem przez Kazimierza Wielkiego zamku królewskiego, który był wtedy jedną z najważniejszych siedzib monarszych w Polsce. Miasto zostało otoczone obronnymi murami i zabezpieczone sztucznie utworzonym jeziorem Czartoria. Rozwijał się handel i rzemiosło, odbywały się zjazdy rycerstwa i sejmiki generalne Prowincji Małopolskiej. Po licznych i dotkliwych pożarach, ale też najazdach, od XVII wieku Korczyn podupadł, aż w 1869 r. utracił prawa miejskie. Dziś Nowy Korczyn jest wsią, w panoramie której dominują dwa niezwykłe kościoły – nowokorczyńska fara i wspomniany dawny klasztor Franciszkanów. Fara wybudowana w XVI w. swój obecny wygląd zawdzięcza przeprowadzonej na początku XVII w. gruntownej przebudowie. Uwagę zwraca piękna manierystyczna fasada zachodnia, sklepienie ozdobione dekoracją stiukową oraz zachowany fragment późnogotyckiego tryptyku, przedstawiający Opłakiwanie Chrystusa, zaś w dawnym klasztorze Franciszkanów podziwiać można gotyckie i barokowe polichromie. Interesującym świadectwem czasów, kiedy to w Nowym Korczynie połowę mieszkańców stanowiła ludność żydowska są ruiny nowokorczyńskiej klasycystycznej synagogi z końca XVIII w.
Urząd Gminy Nowy Korczyn
ul. Krakowska 1, 28-136 Nowy Korczyn
tel. 041 377 10 03
www.nowykorczyn.pl

Fot. wikipedia.pl 

Informacje zaczerpnięte z przewodnika Urzędu Marszałkowskiego w Kielcach.