Obchody 100. rocznicy urodzin mjr Mariana Świderskiego ps. „Dzik”

Stowarzyszenie Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury”-„Nurt” oraz Towarzystwo Dawida Rubinowicza z Bodzentyna zapraszają do udziału w obchodach 100. rocznicy urodzin mjr Mariana Świderskiego ps. „Dzik” 

16 września (czwartek) - Gimnazjum Publiczne w Bodzentynie im. mjr Jana Piwnika „Ponurego”, ul. Wolności 4, godz. 9.00 – prelekcja Marka Jedynaka z Delegatury IPN w Kielcach nt. historii Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury”

17 września (piątek) - Starachowickie Centrum Kultury, ul. Radomska 21
godz. 19.00 – otwarcie wystawy fotograficznej mało znanych zdjęć partyzanckich. Wystawa dedykowana „Dzikowi” w 100. rocznicę urodzin
godz. 20.00 – po zwiedzeniu wystawy, w sali kinowej premiera filmu pt. Pseudonim „Dzik” zrealizowanego przez TV Starachowice. Po projekcji będzie można porozmawiać z autorami oraz nabyć filmy, materiały historyczne itp.

18 września (sobota) - Kropka – Wykus
godz. 12.00 – początek II Marszu Pamięci. Wymarsz spod pierwszej stacji Harcerskiej Drogi Krzyżowej w pobliżu Kropki (przy drodze Rataje – Wykus). Po powrocie na Kropkę będzie posiłek i część artystyczna oraz czas na wspomnienia i dyskusje do późnych godzin nocnych.

19 września (niedziela) - klasztor oo. Cystersów w Wąchocku
godz. 11.45 – msza święta w intencji mjr Mariana Świderskiego „Dzika”

24 września (piątek) - Gimnazjum Publiczne w Bodzentynie im. mjr Jana Piwnika „Ponurego”, ul. Wolności 4
godz. 9.00 – prelekcja Szczepana Mroza ze Stowarzyszenia Pamięci „Ponury”-„Nurt” nt. życia i działalności pochodzącego z Bodzentyna mjr Mariana Świderskiego „Dzika” 

1 października (piątek) - Gimnazjum Publiczne w Bodzentynie im. mjr Jana Piwnika „Ponurego”, ul. Wolności 4
godz. 11.00 – premiera II poprawionego wydania wspomnień Mariana Świderskiego pt. Wśród lasów, wertepów oraz dedykowany „Dzikowi” spektakl teatralny pt. Michniów 2010, przygotowany przez Studio Teatralno-Muzyczne w Kielcach

23 października (sobota) - Kościół pw. Świętej Trójcy w Starachowicach, ul. Kościelna 12, godz. 18.00 – msza święta i odsłonięcie tablicy poświęconej mjr. Marianowi Świderskiemu „Dzikowi”

Do udziału we wszystkich wydarzeniach serdecznie zapraszamy!!!

ŚP. MJR MARIAN ŚWIDERSKI P.S. „DZIK” WE WSPOMNIENIACH ZDZISŁAWA RACHTANA „HALNEGO”

Marian Świderski działalność konspiracyjną rozpoczął już w październiku 1939 roku. Pierwsze kroki to organizacja tzw. "trójek" na terenie rodzinnego Bodzentyna i okolic, a następnie w Starachowicach. Powstawały grupy konspiracyjne wchodzące stopniowo do Związku Walki Zbrojnej, a później do Armii Krajowej. Por. "Dzik" czynnie uczestniczy w szkoleniu ludzi w zakresie dywersji, w zdobywaniu broni, jej konserwacji i w przechowywaniu. W roku 1942 nasilił się terror okupanta niemieckiego i coraz okrutniejsze represje. Odpowiedzią na akcje nieprzyjaciela było powstanie drobnych oddziałów partyzanckich. W końcu 1942 roku z Bodzentyna wyszedł do lasu oddział partyzancki liczące niewiele ponad 20 ludzi dowodzony przez por. "Grota" Euzebiusza Domoradzkiego. Z oddziałem tym poszedł w Góry Świętokrzyskie por. "Dzik". Początek 1943 roku to okres powstania większych oddziałów partyzanckich, ich szkolenia i obejmowania jednolitym dowodzeniem. Na terenie Kielecczyzny Komenda Główna Armii Krajowej skierowała na wiosnę 1943 roku por. mjr. "Ponurego" Jana Piwnika mianując go Szefem Okręgowego Kedywu. Był jednym z pierwszych cichociemnych. Skoczył do kraju 6-7 listopad 1941 rok. Wsławił się rozbiciem więzienia w Pińsku. W okręgu "Jodła" przystąpił natychmiast do zorganizowania dużego Zgrupowania Partyzanckiego. Scalił luźno dotychczas chodzące oddziały partyzanckie. Do tego Zgrupowania włączył się oddział "Grota". W jego szeregach był por. "Dzik" pełniąc funkcję oficera do zadań specjalnych. Po okresie zimowym, na wiosnę 1944 roku por. "Dzik" zebrał ludzi zimujących na melinach i dołączył do por. mjr "Nurta", który przejął dowództwo Zgrupowań po mjr. "Ponurym". W okresie realizacji Akcji "Burza" por. "Dzik" został dowódcą II kompanii w I batalionie 2 pp. Leg. Armii Krajowej dowodzonym przez "Nurta". Batalion ten stoczył wiele krwawych walk na terenie powiatu Włoszczowskiego. Do szczególnie krwawych i zwycięskich należy dwudniowa bitwa pod Lipnem i Chotowem, 29-30 październik 1944 rok. W tej ostatniej bitwie kompania "Dzika" i on sam wykazała się wielkim bohaterstwem. "Dzik" odznaczony został Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari. Za poprzednie, inne walki otrzymał dwukrotnie Krzyż Walecznych. Po rozformowaniu batalionu "Nurt" przedostał się z kilkudziesięciu żołnierzami na zimowe meliny w okolice Bodzentyna. Gdy władzę w Polsce objęła PPR nienawidząca Armii Krajowej i niszcząca ich żołnierzy "Dzik" poddany został represjom do aresztowania włącznie. Represje i inwigilacje trwały mimo tak zwanego "października" 1956, prawie do końca PRL-u. Kapitan "Dzik", bo taki awans otrzymał pod koniec 1944 roku po wyjściu z więzienia w 1947 roku nie zrezygnował z aktywnej działalności patriotycznej. W 1957 roku został przewodniczącym Komitetu Budowy Pomnika - Kapliczki na Wykusie. Dzień odsłonięcia i poświęcenia Pomnika - Kapliczki 15 września 1957 roku jest początkiem działania Środowiska Żołnierzy "Ponurego" i "Nurta". W powstaniu tego Środowiska zasadniczą rolę odegrał kpt. "Dzik". Wokół niego zebrała się grupa aktywnych żołnierzy Zgrupowania i razem, pod jego przewodnictwem działała nielegalnie, ale skutecznie przez czterdzieści lat. "Dzik" będąc Seniorem Środowiska był równocześnie jego Prezesem. Działania Środowiska na terenie dawnego Okręgu Radomsko-Kieleckiego Armii Krajowej " Jodła" są powszechnie znane.
Marian Świderski zmarł 10 stycznia 1998 r.
W dniu 13 stycznia pożegnaliśmy go w Starachowicach w uroczystym pogrzebie. Uroczystości pogrzebowe zgromadziły tysiące ludzi nie tylko ze Starachowic. Były delegacje ze szkół, którymi Środowisko się opiekuje, była delegacja Policji ze sztandarem, byli harcerze z ZHP i ZHR, było 36 pocztów sztandarowych, było duchowieństwo z ks. infułatem Józefem Wójcikiem, byli zakonnicy z opactwa O.O. Cystersów z Wąchocka, byli burmistrzowie miast Wąchock, Bodzentyn i Suchedniów, byli posłowie i senatorowie z Ziemi Kieleckiej. W imieniu Żołnierzy Środowiska PONURY-NURT pożegnał mjr. "Dzika" Przewodniczący Zarządu środowiska "Halny". Odszedł od nas, by pełnić Wieczną Wartę wraz z Dowódcami Świętokrzyskich Zgrupowań Armii Krajowej "Ponurym" i "Nurtem" i swoimi Żołnierzami w Domu Pana. pamięć o nim pozostanie żywa nie tylko wśród nas.

Zdzisław Rachtan „Halny”

Informacja: UM Starachowice