„Pamięci 4500 Żydów, mieszkańców Starachowic-Wierzbnika. Przymusowo przesiedlonych, prześladowanych i zamordowanych przez okupantów hitlerowskich w latach 1939 – 1945”. - O takiej treści tablicę odsłonięto wczoraj (19.09.2014r.) w starachowickim Rynku w ramach obchodów 390 rocznicy powstania Wierzbnika.
Uroczystego odsłonięcia tablicy dokonali prezydent miasta Sylwester Kwiecień oraz Howard Chandler - niegdyś mieszkaniec kamienicy usytuowanej przy Rynku, który jako jeden z niewielu ocalał podczas Holokaustu. Obecnie przedstawiciel wspólnoty Żydów wierzbnickich w Kanadzie.
Prezydent Kwiecień przypomniał historię Wierzbnika i wspólnoty żydowskiej, która go zamieszkiwała. Powiedział także: - Celem wykonania tej tablicy jest pamięć o tych, którzy żyli tu przed nami, aby utrzymać ich wspomnienia i historię przy życiu dla przyszłych pokoleń. Jest mi niezmiernie miło, że udało nam się zrealizować nasze pragnienie, że dziś możemy wspólnie odsłonić tę pamiątkową tablicę.
Howard Chandler zwrócił się do zebranych w języku polskim i przeprosił, iż nie będzie mówił po polsku, ale bardzo długo nie posługiwał się już językiem polskim. Pan Chandler opowiedział swoją historię o zdarzeniach jakie miały miejsce w Wierzbniku ponad 70 lat temu.
- 72 lata temu, społeczność żydowska w Rynku liczyła około 4000 osób. Podczas II Wojny Światowej około 3500 osób zostało przymusowo przesiedlonych do Wierzbnika, m.in. z Łodzi i Płocka. 27 października 1942 roku spędzono wszystkich na rynek, około 200 osób zostało zastrzelonych na miejscu, a 4500 przetransportowano do czekających na nich pociągów i wywieziono do Treblinki. Byli wśród nich moja matka, moja starsza siostra i mój młodszy brat. Pozostałe około 2500 Żydów zostało zmuszonych do pracy w fabryce amunicji i chwilowo oszczędzono im życia - mówił Howard Chandler.
- Ten dzień wciąż żywo istnieje w mojej pamięci, ten dzień był jak rzeźnia, cały czas miewam w związku z tym koszmary - dodał.
- Wierzbnik był moim domem. Mój dziadek zbudował ten dom powiedział Howard Chandler wskazując na kamienice we wschodniej części Rynku. Mieszkałem tam do 13 roku życia. Byliśmy normalnymi ludźmi, pracowaliśmy w fabrykach, byliśmy sklepikarzami, lekarzami. Świętowaliśmy ze swoimi sąsiadami, bez względu na to w co oni wierzyli. Byliśmy jak inni. Jedyną różnicą było to, że modliliśmy się w synagodze, a w nie w kościele - opowiadał Chandler.
- Zwracam się do młodszego pokolenia, tolerancja, zrozumienie i szacunek dla innych są najważniejsze, a ignorancja karmi nienawiść - mówił przedstawiciel wspólnoty Żydów wierzbnickich w Kanadzie.
Howard Chandler podziękował prezydentowi Sylwestrowi Kwietniowi i starachowickiej Radzie Miasta za to, że tablica pojawiła się w mieście. - My byli mieszkańcy Wierzbnika jesteśmy niezmiernie wdzięczni. Wszyscy musimy pamiętać o tym co tutaj się wydarzyło - mówił.
Na prośbę Howarda Chandlera minutą ciszy uczczono pamięć zamordowanych. Następnie prezydent Sylwester Kwiecień i Howard Chandler odsłonili pamiątkową tablicę i złożyli pod nią kwiaty. Kwiaty złożyli także Dariusz Dąbrowski i Paweł Lewkowicz, przedstawiciele Zarządu i Rady Powiatu Starachowickiego.
Na koniec chór Portamento pod dyrekcją Magdaleny Mrózek zaśpiewał żydowską pieśń.
Poważny | 2014-09-20 11:14:08 napisał(a):
Miejsce pamięci męczeństwa Polaków i polskich Żydów na którym odbywaja sie zabawy i koncerty.Super przemyślane.
Istnienie tej Tablicy powinno ukrócic te praktyki.Bo moim zdaniem to jak zrobić dyskotekę pod napisem "Arbeit macht frei"
Na rynku roztrzeliwano i wieszano Polaków a teraz mamy plac do miejskich zabaw.Koszt-24 baniek.
Te ,Panie Kwiecień myślimy coś czy nie?
Bo są inne miejsca w mieście na spędy dla publiki.
twój rozum | 2014-09-20 11:38:25 napisał(a):
Puknij się w czoło "poważny".Chcesz z Rynku zrobić cmentarz czy mauzoleum ?
Włącz myślenie, wyłącz nienawiść !!!
Niektórym przeszkadza już wszystko, bez
względu na to co się robi jest be.
do twój rozum | 2014-09-20 13:46:50 napisał(a):
Nie proponuj pukania się w czoło "poważnemu'i włączać myślenia tylko po twojemu.Każdy formułowicz może wyrażać swoje poglądy.
lego | 2014-09-20 14:13:13 napisał(a):
Ale każdy może te poglady krytykować gdy są zwyczajnie idiotyczne !!!Takie jak "poważnego" .
Poważny. | 2014-09-20 15:24:40 napisał(a):
Załóżmy że jest jakieś 20 lat po wojnie...W jej trakcie pokazowo na rynku po mszy św w kościele wyżej 'twojemu rozumowi' powiesili bez powodu ot tak z łapanki ojca i matkę....
Chetnie byś sie po latach bawił rozumku na "ryneczku"?
Miejsc w mieście do bali i imprez pare sie znajdzie.
Rynek wyremontowany niech zostanie oazą spokoju.
Jakaż to dwulicowość robić smutną minę przy odsłanianiu tablicy,ronić przemowy a drugą ręką podpisywać zgodę na imprezy masowe w tym miejscu.Jest plac po mannhatanie to ustawić tam stałą scene i grać do rana.
Gdzie ustanawia sie tablicę pamiątkową tam trzeba pamietać o historii.Chyba że umawiamy sie że mamy to wszystko gdzieś i faktami z przeszłości podcieramy sobie zad.Ale nie płaczmy więc za parę lat że patriozyzm w narodzie umiera.
Osobiście nie mam nić współnego z Żydami,p.Kwietniem,ipt,itp.
Prawda jest taka że dzisiejsze pokolenie ma gdzieś historię .Ważne żeby smartfon działał i netu do FB nie zabrakło.Widze to po swoich dzieciach.Lepiej już nie bedzie -może byc tylko gorzej-jak z niektórymi na forum.
do poważny | 2014-09-20 16:22:58 napisał(a):
Bardzo dużo racji w tym co Pan/i pisze.
To tak jakby na placu przy Radomskiej urządzać w miedzy-czasie(pomiędzy kolejnymi odsłonięciami tablic) zabaw dla mieszk.miasta
Poważny. | 2014-09-20 18:14:17 napisał(a):
https://www.youtube.com/watch?v=oCFGrAO0mKs&feature=player_detailpage#t=1683
Może To pomoże zrozumieć.
BOJĘ | 2014-09-20 18:24:37 napisał(a):
się otworzyć lodówkę.
halo | 2014-09-20 19:17:46 napisał(a):
A mnie sie wydaje ze na wszystkich rynkach w calej okupowanej europie dokonywano roznych egzekucji...w Polsce np. Kraków, blizej Kielce. Trzeba pamiętać o tym ale żyć dniem dzisiejszym i rynek jest wlasnie od tego zeby tam sie koncentrowalo zycie miasta w tym takze kultura, rozrywka, imprezy miejski tak jest na calym świecie.
Starachowiczanin | 2014-09-20 20:21:37 napisał(a):
Czy ktoś wie może,ile realizacja tego ,,szczytnego celu"" kosztowała nasze miasto ,bo nie przypuszczam,aby to Żydzi sami sfinansowali tę imprezę???????
do poważnego | 2014-09-21 07:44:55 napisał(a):
Na tej zasadzie wszyscy połóżmy sie do grobu bo nic wesołego nas juz nie czeka.
Można z powodzeniem uczcić pamieć i jednocześnie bawić się. Trzeba tylko zdjąć okowy z głowy,przepędzić stare demony i żyć do przodu.Dla niektórych jest to niezrozumiałe tak jak internet czy telefon komórkowy ale to nie znaczy że maja rację...
do "oszczędnego" Starachowiczanina | 2014-09-21 07:46:42 napisał(a):
Zdziwisz się ale to właśnie ich inwestycja. Co, gula chodzi ???
do do "oszczędnego" Starachowiczanina | 2014-09-21 08:02:16 napisał(a):
masz rację to Żydzi inwestowali w tablicę ! mało .. te starsze "kamienice" to nasz Ich inwestycje , nasze tylko ulice
p | 2014-09-21 10:12:39 napisał(a):
a flaga Izraelska tam po co ?? w końcu to byli Polacy czy Izraelici ??
mrówka | 2014-09-21 10:31:02 napisał(a):
a czemu na tablicy jest napis "okupantów hitlerowskich" ? Pan Prezydent wraz z radnymi (którzy ustalali treść) nie znają historii ? nie wiedzą że to NIEMCY mordowali Polaków i Żydów ?!
Mam nadzieję że wiedzą ale pewnie się boją skandalu bo Niemcy nam płacą poprzez UE za to żebyśmy zapomnieli o historii... a my kasę bierzemy i zapominamy...
Słoń | 2014-09-21 14:58:17 napisał(a):
Brawo mrówka. Strzał w środek dziesiątki. Jesteś wielka!
w | 2014-09-22 09:24:42 napisał(a):
a mi się podobał pan wodzirej (prowadzący?) który powitał TYŚIĄCE !!! starachowiczan zgromadzonych na rynku ;)
moc | 2014-09-22 10:08:05 napisał(a):
Było o 4500 Żydowskich mieszkańcach Wierzbnika, nie o gościach...a dzisiaj, ilu z nich żyje, kilku? Okrucieństwo wojny jest przerażające. To co się teraz dzieje z tym światem przypomina tamte czasy. Ścinanie głów, wojny, terroryzm. Czy ludzie naprawdę nie potrafią żyć w pokoju?
@moc | 2014-09-22 11:48:51 napisał(a):
cóż .... religia
trochę odkłamania historii | 2014-09-23 19:20:10 napisał(a):
W miejscu obecnych Starachowic istniała kuźnica, dzierżawiona w XVI wieku przez Starzechowskich, stąd prawdopodobnie nazwa miejscowości. Obok kuźni na terenie obecnego miasta istniało miasto Wierzbnik (dziś stanowiący najstarszą, zabytkową część Starachowic).
Information icon.svg Osobne artykuły: Wierzbnik (Starachowice) i Kalendarium Wierzbnika.
Do 1817 r. osada stanowiła własność zakonu cystersów z Wąchocka, którzy w 1789 r. zbudowali tu wielki piec. W 1815 r. hutę przejął rząd Królestwa Polskiego. W 1 połowie XIX w. Starachowice stały się największym ośrodkiem przemysłu metalowego w Królestwa Polskiego, częścią tzw. Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego, wg planu Stanisława Staszica – rozbudowy przemysłu żelaznego wzdłuż rzeki Kamiennej z głównym ośrodkiem w Starachowicach (1817 r.) realizowanego pod kierunkiem Ksawerego Druckiego-Lubeckiego. W 1899 roku uruchomiono wielki piec, osada stała się ważnym ośrodkiem wydobycia i hutnictwa żelaza.
dlaczego więc nie obchodzi się roku powstania osady Starachowice która powstała wiek wcześniej i miała ogromne znaczenie gospodarcze i przemysłowe a Wierzbnik ? drobny handelek nafta mydło i powidło i niesamowity bród i dziadostwo
, kino i restauracja
Starachowiczanin | 2014-09-24 10:10:06 napisał(a):
Do,,Nemo"", albo kogoś tam.....
------------------------------------ Myślę,że oszczędność to raczej zaleta ,a nie wada.Miałem inne informacje na t.,,fundatora"" i faktycznie jestem zszokowany,że tacy powściągliwi Żydzi w wydawaniu swoich pieniędzy uszczuplili
swoje konta na ten cel. Stara maksyma
głosi : ,, ceńmy się jak bracia,liczmy się jak Żydzi "".
Miejsca na inne tablice jest jeszcze sporo,żeby trochę ,, ożywić"" ten ,, pustynny Rynek, więc kto następny ?????
@ Starachowiczanin | 2014-09-24 11:28:54 napisał(a):
Nic tylko "ożywiać" rynek pośmiertnymi tablicami... Nie, w tym mieście nigdy nie będzie normalnie... :(
tiki | 2014-09-24 12:05:12 napisał(a):
na rynku brakuje mi jeszcze tablicy związanej z katastrofą smoleńską. PiS do dzieła ! tylko w tym jesteście naprawdę dobrzy !
Do tiki | 2014-09-24 13:27:33 napisał(a):
masz owsiki w głowie ! o tragedii smoleńskiej mówić się jeszcze będzie kilkadziesiąt lat . O tragedii w Gibraltarze też są dyskusje i takie i takie , może coś powiedzą archiwa brytyjskie które jeszcze są niedostępne, a przykładów takich jest dziesiątki , więcej pokory dyletancie
@@Starachowiczanin | 2014-09-24 13:31:14 napisał(a):
no właśnie miał być pomnik Staszica
powinna być pamiątka pamięci Benedyktynów którzy utworzyli to marne miasteczki
@@Starachowiczanin | 2014-09-24 13:38:54 napisał(a):
Jest wprawdzie mała tabliczka z Krzyżem benedyktyńskim / bardzo piękna / przed Krzyżem u zbiegu Niskiej i Wysokiej ale właściwie mało zauważalna
8989 | 2014-09-24 14:00:25 napisał(a):
WYBORY, WYBORY IDĄ , WŁADZA SZUKA POPARCIA, A UPAMIĘTNIAĆ TEŻ TRZEBA UMIEĆ, A TU SIE ZACZYNA OD PSUCIA MIEJSCA PRZYPADKOWYMI DZIAŁANIAMI, TA TABLICA ZAUWAŻALNA BĘDZIE NAPEWNO Z DALEKA, WYBORCY ZAPEWNE PODZIĘKUJĄ
tiki | 2014-09-24 14:29:11 napisał(a):
Do do tiki z 13:27:33
To chyba Ty jestes dyletantem ;)
Sam dobrze wiesz że nie chodziło mi o samą katastrofę lecz o "upamietnienie" tablicą (albo kilkoma, może jednak pomnik ?) zasług osób które zginęły bohaterską śmiercią podczas tej tragedii w smoleńsku.
To prawda że nie wszyscy rozumieją sarkazm... niestety ;)
Mam inne pytanie, czy wmontowanie tablicy na rynku było zgodne z regulaminem ? z tego co się orientuje przez 5 lat nie może być dokonywana żadna zmiana jeżeli środki pochodziły z UE. Nie będzie również kawiarni ze stolikami na rynku ani innych tego typu rzeczy... przez 5 lat !
Błąd historyczny | 2014-09-24 15:15:52 napisał(a):
ja bym op......ł Kazimierza Wielkiego
apel | 2014-09-24 19:40:03 napisał(a):
Nie róbcie z rynkowego placu cmentarza. Martyrologia i ciągłe rozpamiętywanie krzywd i win, tym bardziej w miejscach przeznaczonych do rekreacji niczemu i nikomu nie służą
bara buch | 2014-09-24 21:07:07 napisał(a):
i tak nad wszystkimi symbolami straceń pomnikiem tablica Popiego góruje monumentalny pomnik SRACZA. Symbol nasze władzy w mieście.
Starachowiczanin | 2014-09-25 09:43:37 napisał(a):
,, A miało być tak pięknie...... ""
--------------------------------------
:) | 2014-09-25 15:52:30 napisał(a):
pięknie jest jak dochodzę
a ja proponuję na trenera jedną panią. jest...
jaka 2 liga, o czym ty w ogóle mówisz hahahaha
trener krawiec zrezygnował podobno z powodów...
wykończą taxi i podniosą ceny
jestem za rozwojem obiektów rekreacyjnych w...
asdf | 2014-09-20 10:50:20 napisał(a):
A gdzie radni Rady Miasta? Był ktoś, bo na zdjęciu nie widać? Gdzie Pani Dziura?