„nieCzyste Powietrze” w Starachowicach

W Starachowicach można postawić znak równości pomiędzy dwoma stwierdzeniami: niskie temperatury i zła jakość powietrza. Spalany w piecach węgiel nie zawsze jest dobrej jakości, a czasem w paleniskach ląduje nie tylko ten opał. Ponadto palić w piecu trzeba umieć. Kilka lat temu starachowicka Straż Miejska nagrała film instruktarzowy, jak efektywnie palić w domowych paleniskach. Takie kursy powinny być prowadzone rokrocznie w terenie. Smogowi w Starachowicach sprzyja także topografia miasta. 

Kopciuchy są już zakazane, a od 1 lipca 2024 r. nie wolno będzie użytkować kotłów posiadających 3 i 4 klasę. Gmina Starachowice miała zakpić specjalistycznego drona, który bez wchodzenia do domów, miał pobierać próbki dymu, do oceny zawartości szkodliwych substancji, których stężenie wskazywałoby, jakiem „wsadem” jest palone w danym gospodarstwie domowym. Pomysł nie został wdrożony w życie, a sytuacja złego stanu powietrza z roku na rok wcale się nie poprawia. 

Szczegółowe informacje dotyczące zakazu eksploatacji instalacji na terenie województwa świętokrzyskiego określa uchwała Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego: „Uchwała w sprawie wprowadzenia na terenie województwa świętokrzyskiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw” obowiązuje od 24 lipca 2020 roku”. 

Głównym celem podjęcia „uchwały antysmogowej” jest wyeliminowanie nieekologicznych kotłów opalanych paliwem stałym, jak również ograniczenie spalania niskiej jakości paliw. Działania te są konieczne do osiągnięcia normatywnych stężeń szkodliwych dla zdrowia pyłów PM10 i PM2,5 oraz kancerogennego benzo(a)pirenu.

Przedmiotowa uchwała wprowadza następujący harmonogram eliminacji nieekologicznych źródeł ciepła:

• od dnia 1 lipca 2021 r. nie wolno spalać najbardziej zanieczyszczających powietrze paliw stałych, tj.: mułów i flotokoncentratów węglowych, węgla brunatnego, węgla kamiennego o uziarnieniu poniżej 3 mm oraz paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20%,

• od dnia 1 lipca 2023 r. nie wolo użytkować kotłów pozaklasowych tzw. kopciuchów (według normy PN-EN 303-5:2012),

• od 1 lipca 2024 r. nie wolno użytkować kotłów posiadających 3 i 4 klasę,

• od 1 lipca 2026 r. wolno użytkować kotły spełniające wymagania ekoprojektu zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwo stałe,

• od 1 lipca 2026 r. nie wolno użytkować kotłów na paliwo stałe w budynkach, jeśli istnieje możliwość przyłączenia budynku do sieci gazowej lub ciepłowniczej

Od 1 lipca 2026 r. na terenie województwa świętokrzyskiego, będzie można użytkować tylko odnawialne, bądź niskoemisyjne źródła ciepła takie jak: ciepło z sieci miejskiej, kotły na gaz lub olej opalowy, pompy ciepła, ogrzewanie elektryczne. 

Jedynie w sytuacji braku możliwości podłączenia budynku do sieci miejskiej, bądź sieci gazowej, dopuszczalne będzie spalanie paliw stałych w kotłach spełniających wymagania ekoprojektu, zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwo stałe.

- Informacje o planowanych zmianach w tym zakresie przekazywaliśmy mieszkańcom Starachowic za pośrednictwem portalu miejskiego. Proces ten będziemy powtarzać w przyszłym roku. Widzimy taką potrzebę w związku z licznymi pytaniami starachowiczan. Warto podkreślić, że Gmina Starachowice ma podpisane porozumienie z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach na prowadzenie punktu konsultacyjno-informacyjnego programu „Czyste Powietrze”. Punkt ten jest czynny w każdy poniedziałek w godzinach od 7.30 do 15.30 na stanowisku nr 5 Biura Obsługi Mieszkańców Urzędu Miejskiego w Starachowicach. Mieszkańcy Starachowic mogą w nim uzyskać szczegółowe informacje dotyczące projektu oraz możliwości dofinansowania w zakresie wymiany „kopciucha” na ekologiczne źródło ciepła, a także dzięki wsparciu pracowników złożyć wniosek o uzyskanie dotacji. Wysokość dofinansowania określają progi dochodowe, ale mogę zapewnić, iż są one na tyle atrakcyjne, że można uzyskać nawet 100-procentowe dofinansowanie na ten cel. 

W bieżącym roku w ramach programu zostało złożonych już ponad 130 wniosków. 

Gmina Starachowice realizuje również swój własny program wspierający wymianę „kopciuchów”. Na ten cel w przyszłorocznym budżecie została zaplanowana kwota 15 tysięcy złotych brutto. Na piece gazowe można uzyskać dotację w wysokości 2 tysięcy złotych, a w przypadku zakupu pompy ciepła dofinansowanie może wynieść 2,5 tysiąca złotych – mówi rzecznik Urzędu Miejskiego Leszek Kowalski.