Starachowicki Wrzesień 1939 – 2010. Rocznica Podziemnego Państwa

W poniedziałek 27 września przypadła kolejna rocznica utworzenia Podziemnego Państwa Polskiego. Jednym z elementów jej starachowickich obchodów będzie promocja wydanej przez Urząd Miejski książki, zatytułowanej „Starachowicki Wrzesień 1939” oraz spotkanie z jej autorem, Adamem Brzezińskim. Patronat nad uroczystościami objęli prezydent Wojciech Bernatowicz i starosta Andrzej Matynia.

Promocję książki poprzedziło złożenie wieńców w Panteonie Pamięci Narodowej przy kościele pod wezwaniem Wszystkich Świętych przy ul. Świętej Barbary. Reprezentanci kombatantów oraz Urzędu Miejskiego i Starostwa Powiatowego złożyli kwiaty pod pamiątkową tablicą.

Promocja wydanej przez UM publikacji oraz spotkanie z jej autorem odbędzie się w przyszły poniedziałek 4 października, o godz. 17 na placu pod skałkami, w pobliżu fontanny przy Al. Armii Krajowej. -Moim celem było przybliżenie czytelnikowi, a przede wszystkim czytelnikowi młodemu, historii w wymiarze lokalnym - starachowickim - jednego z najtragiczniejszych wydarzeń w najnowszej historii Polski, jakim była klęska we Wrześniu 1939 roku. Przybliżenie ważnego fragmentu historii naszego miasta, oraz ludzi, którzy ją wówczas tworzyli- mówi autor, zapraszając do wzięcia udziału w spotkaniu.

Polskie Państwo Podziemne było fenomenem na skalę światową. Pomimo bezwzględnego terroru wprowadzonego przez Niemców w kraju funkcjonowały wszystkie państwowe organa, zarówno cywilne, jak i wojskowe.
Pomimo zajęcia i okupowania terytorium Polski przez Niemców i Rosjan na terenach polski przedwojennej działało państwo podziemne posiadające konstytucyjne organa: administrację - Delegatura Rządu RP na Kraj, sądownictwo, siły zbrojne - Związek Walki Zbrojnej, Armia Krajowa, parlament - Polityczny Komitet Porozumiewawczy, Rada Jedności Narodowej. Działające w okupowanym kraju konspiracyjne władze już w czasie wojny uznane zostały za fenomen na skalę europejską. Polacy, jako jedyni w okupowanej przez Niemców Europie zorganizowali strukturę państwową wyróżniającą się zasięgiem i stopniem zorganizowania oraz dysponującą najlepiej zorganizowaną i największą armią podziemną (Armia Krajowa liczyła około 350 tys. żołnierzy). Konspiracyjne władze zajęły się również organizacją i wspomaganiem różnych dziedzin życia publicznego, które były zakazane przez Niemców, takimi jak szkolnictwo, kultura i nauka czy opieka społeczna. Mimo że okupant zamknął szkoły średnie i wyższe (pozostawiono jedynie 7-klasowe szkoły podstawowe i zawodowe), Polacy mogli nadal się kształcić. Rozwinięto znakomicie funkcjonującą sieć tajnego nauczania. Do 1944 r. wydano kilkanaście tysięcy świadectw maturalnych, kilka tysięcy dyplomów i kilkaset doktoratów. W historii odnotowano jedynie dwa przypadki funkcjonowania państwa podziemnego. Oba w Polsce: w okresie Powstania Styczniowego (1863-1864) oraz w czasie II wojny światowej (1939-1945).

Fot. Red, Informacja: Robert Pióro